Hướng dẫn cách chăm sóc mắt sau phẫu thuật đục thuỷ tinh thể

Phẫu thuật đục thủy tinh thể (cườm khô) là một bước quan trọng để cải thiện thị lực, nhưng quá trình hồi phục sau mổ lại đóng vai trò then chốt để đảm bảo tình trạng bệnh lý có kết quả tiến triển tốt nhất. Chăm sóc mắt sau phẫu thuật đục thủy tinh thể đòi hỏi bệnh nhân phải kiên nhẫn, tuân thủ nghiêm ngặt các hướng dẫn từ bác sĩ. Hãy cùng Bệnh viện mắt Alina tìm hiểu những thông tin cần thiết để bảo vệ và chăm sóc đôi mắt của bạn trong giai đoạn hậu phẫu, giúp quá trình hồi phục diễn ra suôn sẻ, đạt hiệu quả tối ưu.

Cách chăm sóc mắt sau phẫu thuật đục thuỷ tinh thể

Chế độ sinh hoạt hàng ngày

Những việc nên làm

Sau khi mổ cườm khô, việc duy trì một chế độ sinh hoạt hợp lý là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe mắt, hỗ trợ quá trình hồi phục. Dưới đây là những việc nên làm trong sinh hoạt hàng ngày để chăm sóc mắt sau phẫu thuật đục thủy tinh thể dành cho người bệnh:

• Chế độ ăn uống: Hãy đảm bảo bạn có chế độ ăn uống bình thường, cung cấp đầy đủ nước và các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể. Chế độ ăn giàu vitamin cùng khoáng chất, đặc biệt là vitamin A và C có thể giúp hỗ trợ quá trình hồi phục của mắt.
• Nằm ngủ:  Nằm ngửa khi ngủ, không nằm sấp hoặc nằm nghiêng về bên mổ để tránh tạo áp lực cho mắt.

• Vệ sinh cá nhân: Trong 3 ngày đầu sau phẫu thuật, bạn nên hạn chế tắm và rửa mặt trực tiếp, tránh nước tiếp xúc với mắt. Tắm từ cổ trở xuống, đồng thời chỉ nên làm vệ sinh mặt bằng cách lau nhẹ nhàng. Khi gội đầu tránh để nước chảy vào mắt, tốt nhất nên gội đầu trong tư thế nằm ngửa và có người hỗ trợ.
• Nghỉ ngơi và tập luyện: Nghỉ ngơi tại nhà trong ngày đầu sau phẫu thuật để mắt có thời gian hồi phục. Bạn có thể thực hiện các bài tập thể dục nhẹ nhàng, tránh các hoạt động mạnh có thể sẽ gây áp lực lên mắt.
• Vệ sinh và bảo vệ mắt: Theo dõi tình trạng mắt và nếu có triệu chứng như ngứa, chảy nước mắt hoặc tiết dịch, hãy nhỏ thuốc theo chỉ định của bác sĩ. Sử dụng miếng cotton vô khuẩn hoặc khăn mặt sạch để làm vệ sinh mắt, tránh sử dụng các loại khăn mặt cứng hoặc có bụi vải.
• Sử dụng kính bảo hộ: Đeo kính bảo hộ hoặc kính mát khi ra ngoài trời để tránh gió bụi, bảo vệ mắt. Đặc biệt, đeo kính bảo hộ khi ngủ trong 3 ngày đầu để tránh việc vô tình dụi mắt hoặc mắt bị va đập vào nơi khác.

Vệ sinh mắt nhẹ nhàng sau phẫu thuật

Những việc không nên làm

Bên cạnh đó, cũng có một số điều không nên làm mà người bệnh cần lưu ý, tránh gây ảnh hưởng xấu đến quá trình hồi phục của mắt: 

• Không được dụi mắt: Không dụi, cọ xát hay chạm vào mắt hậu phẫu thuật. Điều này có thể gây tổn thương vết mổ hoặc làm tăng nguy cơ nhiễm trùng cho mắt.
• Không nâng vật nặng và cúi đầu: những hành động này có thể làm tăng áp lực cho mắt, di lệch thủy tinh thể, ảnh hưởng đến quá trình phục hồi.
• Tránh tiếp xúc với nước cùng bụi bẩn: Trong 4 tuần đầu sau phẫu thuật, bệnh nhân không nên đi bơi và tránh để nước, xà phòng, dầu gội, sữa tắm hoặc bụi bẩn tiếp xúc với mắt. Điều này hỗ trợ ngăn ngừa nguy cơ nhiễm trùng, bảo vệ mắt khỏi các tác nhân gây hại.
• Tránh tiếp xúc với các tác nhân dễ gây dị ứng:  chó, mèo, cây có hoa,… nên tránh tiếp xúc để hạn chế nguy cơ dị ứng.
• Hạn chế các hoạt động có nguy cơ va chạm: Trong 4 tuần đầu, tránh tham gia các hoạt động thể thao hoặc hoạt động thể lực mạnh có nguy cơ va chạm vào mắt để bảo vệ vùng phẫu thuật khỏi các chấn thương không mong muốn. 
• Không trang điểm mắt: Trong 1 tuần đầu, không sử dụng mỹ phẩm trang điểm mắt để hạn chế việc gây kích ứng, viêm, nhiễm trùng mắt. Các loại kính tiếp xúc cũng được khuyến cáo không sử dụng trong thời gian này.
• Hạn chế xem tivi và đọc sách: Trong tuần đầu tiên sau phẫu thuật, người bệnh cần giảm thiểu thời gian xem tivi, sử dụng thiết bị điện tử hoặc đọc sách để giúp mắt bớt điều tiết căng thẳng.
• Tránh thức khuya: Đảm bảo ngủ đủ giấc và không thức khuya, vì giấc ngủ đầy đủ sẽ giúp mắt hồi phục tốt hơn.

Tùy thuộc vào tính chất công việc, bệnh nhân có thể cần thời gian nghỉ ngơi khác nhau. Nếu công việc nặng nhọc hoặc có thể ảnh hưởng đến mắt, bạn hãy tham khảo ý kiến bác sĩ về thời điểm quay trở lại công việc.

Bảo vệ đôi mắt khỏi bị va đập

Chế độ ăn uống

Thực phẩm nên ăn

Việc tích hợp thực phẩm tốt cho mắt vào chế độ ăn uống hàng ngày không chỉ giúp chăm sóc mắt sau phẫu thuật đục thủy tinh thể mà còn cải thiện sức khỏe toàn diện, hỗ trợ bạn duy trì thị lực tốt:

• Thực phẩm giàu chất đạm: Bổ sung protein từ các nguồn thực phẩm như thịt gia cầm, cá, trứng, sữa ít chất béo hay các loại đậu. Chất đạm đóng vai trò quan trọng trong việc phục hồi vết thương và tái tạo mô mắt, giúp mắt nhanh chóng hồi phục sau phẫu thuật.
• Ngũ cốc nguyên hạt, tinh bột: Lựa chọn các loại ngũ cốc nguyên hạt như ngô, gạo lứt, yến mạch cùng với các loại rau củ như cà rốt, khoai tây, khoai lang. Những thực phẩm này cung cấp năng lượng bền vững, duy trì sức khỏe tổng thể, đồng thời giảm nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến đường huyết cho người bệnh.
• Chất béo lành mạnh: Bổ sung các loại chất béo tốt từ bơ, dầu ô liu, lạc, hạnh nhân. Chất béo lành mạnh giúp giảm tình trạng sưng viêm, giảm khô mắt, hỗ trợ quá trình hồi phục của cơ thể, bao gồm cả mắt.
• Vitamin và khoáng chất: Các loại thực phẩm giàu Vitamin A, C, E như cà rốt, cam, ớt đỏ hay rau màu xanh đậm có tác dụng chống oxy hóa mạnh mẽ, bảo vệ mắt khỏi tổn thương, hỗ trợ sức khỏe võng mạc. Ngoài ra, các thực phẩm chứa Vitamin B2, kẽm, lutein, đồng và sắt như hàu, rau xanh, hạt chia hoặc các loại thịt cũng giúp mắt có tiến triển tốt hơn.
• Uống đủ nước: Cung cấp đủ nước cho cơ thể là điều cần thiết để duy trì sự cân bằng, hỗ trợ cơ thể đào thải các chất cặn bã hiệu quả hơn. Uống đủ nước mỗi ngày sẽ giữ cho mắt luôn đủ độ ẩm.

Các loại thực phẩm tốt cho mắt 

Thực phẩm không nên ăn

Để hỗ trợ chăm sóc mắt sau phẫu thuật đục thủy tinh thể, bệnh nhân còn cần hạn chế hoặc tránh sử dụng một số loại thực phẩm có thể gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe mắt và toàn cơ thể. Dưới đây là những thực phẩm cần tránh trong chế độ ăn uống sau phẫu thuật:

• Thực phẩm chứa nhiều muối và chất bảo quản: Các loại đồ ăn sẵn hay thực phẩm đóng hộp như giò, chả, thịt hộp, cá hộp đông lạnh thường chứa nhiều muối và chất bảo quản, có thể làm tăng huyết áp cùng các vấn đề sức khỏe khác, ảnh hưởng đến quá trình hồi phục của mắt.
• Thực phẩm chứa nhiều đường tổng hợp: Các loại bánh, kẹo, socola, nước ngọt có ga chứa nhiều đường tinh luyện có thể làm tăng đường huyết, ảnh hưởng tới quá trình chuyển hóa, tăng nguy cơ viêm và béo phì. 
• Bia rượu và các chất kích thích: Cà phê, thuốc lá và rượu bia có thể làm tăng stress oxy hóa, tạo ra các gốc tự do, gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe mắt. Rượu gây giãn mạch có thể làm nặng hơn tình trạng xuất huyết ở kết mạc.
• Gia vị cay: Hạn chế sử dụng các gia vị cay nóng như ớt và tiêu, vì chúng có thể gây kích ứng, làm tăng sự khó chịu ở mắt, đặc biệt là trong giai đoạn hồi phục.

Chế độ sử dụng thuốc

Lưu ý khi uống thuốc

Khi chăm sóc mắt sau phẫu thuật đục thủy tinh thể, việc tuân thủ đúng hướng dẫn sử dụng thuốc sẽ đảm bảo quá trình hồi phục hiệu quả:

• Sử dụng thuốc đúng thời gian: Bắt đầu sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ từ buổi tối ngay sau ngày phẫu thuật. Đảm bảo tuân thủ lịch uống thuốc để đạt được hiệu quả điều trị tốt nhất.
• Tiếp tục sử dụng thuốc khác nếu có: Nếu bạn đang sử dụng các loại thuốc khác ngoài thuốc được kê đơn cho phẫu thuật thay thủy tinh thể, bạn vẫn có thể tiếp tục sử dụng chúng như bình thường. Tuy nhiên, hãy thông báo cho bác sĩ về tất cả các loại thuốc bạn đang dùng để đảm bảo không có vấn đề gì xảy ra.
• Thực hiện theo chỉ dẫn của bác sĩ: Đọc kỹ và làm theo hướng dẫn sử dụng thuốc từ bác sĩ, bao gồm liều lượng hay thời gian sử dụng. Người bệnh không nên tự ý thay đổi liều lượng, hoặc ngừng sử dụng thuốc mà không có sự chỉ dẫn từ bác sĩ.
• Theo dõi phản ứng của cơ thể: Trong quá trình sử dụng thuốc, nếu bạn gặp phải bất kỳ triệu chứng bất thường nào như phản ứng dị ứng, cảm giác khó chịu hoặc dấu hiệu nhiễm trùng, hãy liên hệ ngay với bác sĩ để được tư vấn và xử lý kịp thời.
• Bảo quản thuốc đúng cách: Lưu trữ thuốc theo hướng dẫn của nhà sản xuất và bác sĩ, tránh để thuốc tiếp xúc với nhiệt độ cao hay ánh sáng mặt trời trực tiếp.

Lưu ý khi nhỏ mắt

Khi nhỏ thuốc mắt hậu phẫu thuật, bạn hãy chú ý những điểm sau để đảm bảo an toàn, đạt độ hiệu quả tối ưu:

• Rửa sạch tay: Trước khi nhỏ thuốc, hãy rửa tay thật sạch để tránh nhiễm khuẩn.
• Lau nhẹ quanh mắt: Sử dụng miếng gạc sạch để lau quanh mắt từ từ và nhẹ nhàng.
• Tránh tiếp xúc: Đảm bảo đầu lọ thuốc không chạm vào mắt hoặc lông mi để tránh nhiễm trùng.
• Tra thuốc đúng cách: kéo mi dưới để thuốc tra rơi vào trúng mắt.
• Chờ đủ thời gian: Không nhỏ thuốc liên tục, mỗi lần nhỏ cách nhau khoảng 5 đến 15 phút.
• Xử lý thuốc trào ra: Nếu thuốc nhỏ mắt trào ra ngoài, dùng khăn thấm sạch và không để thuốc trào ngược lại mắt.
• Thay đổi thuốc nhỏ đúng cách: Trong tháng đầu tiên, không sử dụng thuốc tra mắt đã mở nắp quá 20 ngày. Từ tháng thứ hai, người bệnh có thể sử dụng lọ thuốc tra đến khi hết, nhưng không quá 01 tháng sau khi mở nắp.

Lưu ý nhỏ mắt đúng cách

Thực hiện tái khám định kỳ

Sau phẫu thuật đục thủy tinh thể, việc tái khám định kỳ là khâu quan trọng để theo dõi tiến trình hồi phục. Bạn nên đến bệnh viện theo lịch tái khám đã được hẹn từ trước, khoảng 1 ngày, 1 tuần, 1 tháng và 3 tháng sau phẫu thuật, hoặc theo chỉ định của bác sĩ. Điều này sẽ giúp bác sĩ theo dõi, đánh giá tình trạng mắt của bạn và điều chỉnh quá trình điều trị nếu cần. 

Nếu bạn cảm thấy mắt đau nhức, nhìn mờ hoặc có hiện tượng chảy nhiều dịch ở mắt phẫu thuật, hãy liên hệ ngay với bác sĩ để được tư vấn và xử lý kịp thời. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về việc chăm sóc mắt sau phẫu thuật đục thủy tinh thể, đừng ngần ngại đặt câu hỏi trong mục Hỏi đáp chuyên gia trên website của Bệnh viện Mắt Alina để được giải đáp.

Để nhận biết chính xác tình trạng mắt và phương pháp điều trị phù hợp, quý khách vui lòng liên hệ tới Bệnh viện Mắt Alina tại địa chỉ MMS 10-11-12, Khu biệt thự Mimosa, Ecopark, Hưng Yên để thăm khám hoặc liên hệ hotline 0866.224.883 để được hỗ trợ.